We willen meer helderheid over de Kondratiev golven, de met een waarschijnlijke regelmaat van elke 45 tot 70 jaar terugkerende periodes waarin de accumulatie van het kapitaal versnelt en vertraagt. Kunnen inzichten in eerdere golven bijdragen aan inzicht in de huidige situatie van het kapitalisme?Contactpersoon: Herman Pieterson
Wat zijn historische wetmatigheden? We kunnen regelmatigheden aantonen. Min of meer logische verbanden die op meer dan één plaats en op meer dan één tijdstip geldig zijn. Toch zitten hier beperkingen aan. De precisie van een historische regelmatigheid kan soms lijken op een natuurlijke wetmatigheid. Maar ze is van een ander karakter. In de allereerste plaats omdat we het bij de menselijke geschiedenis hebben over menselijk handelen dat op zich niet voorspelbaar is. We kunnen wel zien dat in bestaande verhoudingen niet elk willekeurig handelen effect kan hebben. En in bepaalde gegeven omstandigheden is niet willekeurig welk soort handelen mogelijk. Je kunt dan spreken van een waarschijnlijkheid.
Een tweede reden om historische regelmatigheden voorzichtig te benaderen is het aantal keren dat een patroon kan worden geconstateerd. Omdat elk handelen, elke nieuwe ontwikkeling telkens ook de omstandigheden verandert zodat er niet meer sprake is van een vergelijkbare situatie. Maar voor zover er wel sprake is van een vergelijkbare situatie, zal die niet zeer lange tijd voorduren.
We kennen verschillende opvattingen over lange termijn ontwikkelingen van het kapitalisme. Hier gaan we in op de Kondratiev golven, met een waarschijnlijke regelmaat van elke 45 tot 70 jaar terugkerende periodes waarin de accumulatie van het kapitaal versnelt en vertraagt.
Bestaan de Kondratiev golven wel? En zo ja, wat zijn de bewegende krachten eronder? Hoe vindt de overgang plaats van een periode van vertraagde groei naar een van versnelde groei? Dat is juist nu in 2020 een actueel vraagstuk. Kunnen inzichten in eerdere golven bijdragen aan inzicht in de huidige situatie van het kapitalisme?
De inrichting van dit project moet nog plaats vinden.
Contactpersoon: Herman Pieterson